Leke Akne (sivilce) ağırlıklı olarak yüz, boyun, göğüs, sırt, omuz ve üst kollarda görülen, yağ kanallarını tutan bir hastalıktır. En sık ergenlik çağında görülmekle birlikte 20’li yaşlarda ve hatta 40’lı yaşlara kadar devam edebilir. Tedavi edilmeyen akneler skar denilen kalıcı, ciddi izler bırakabilir. Ayrıca bu akne izlerinin görünümü kişinin özgüvenini etkileyerek, psikolojik olarak kişide hoşnutsuzluk yaratabilir. Dolayısıyla aknelerin henüz aktifken bir dermatolog tarafından tedavi edilmesi uygundur. İzlerin oluşmuş olması durumunda ise yüksek teknoloji lazerler ile tedavi yoluna gidilmektedir.

 Leke Tedavisi: Akne, foliküler kanalda tıkanmaya bağlı olarak gelişen bir cilt hastalığıdır. Akne en sık ergenlik çağında görülmekle beraber; bebeklikten yaşlılığa kadar her yaşta ortaya çıkabilir. Akne kişileri psikolojik olarak kötü etkilediğinden, neredeyse cilt hastalıklarından en sık başvuru yapılanlarından birisidir.En sık yüz bölgesinde görülür.Yüzde de alın ve yanaklarda daha yoğundur.İkinci olarak sırt ve göğüs bölgesinde gözlenir.

Aknenin sebepleri: . Kalıtsal yatkınlık . Hormonal dengesizlik . Aşırı yağlı deri yapısı . Stres . Kullanılan bazı ilaçlar . Yüze yoğun sürülen kapatıcı ya da kremler . Kadınlarda polikistik over sendromu denilen; saç dökülmesi, kıllanma artışı ile beraber aknenin görüldüğü hormon bozukluğu . İçsel ve dışsal diğer nedenler

Bu faktörler sonucunda derimizde temel olarak 4 mekanizma harekete geçerek akne lezyonlarının çıkmasına neden olur:
1. Sebase bezlerde fazla yağ üretimi: Burada temel rol oynayan faktör hormon dengesizliğidir. Testesteron hormonundan dönüşen dihidrotestesteron hormonunun uyarısı ile yağ bezlerinden aşırı yağ üretimi gerçekleşir. Ayrıca artan stres ile birlikte substans P adlı bir madde salınır. Ve bu madde de yağ bezlerindeki üretimi arttırır. Bu da neden stres ile akne lezyonlarının arttığını açıklar. Ayrıca yüksek kolesterol ve serbest yağ asidi miktarı da; yağ hücrelerini uyarmaktadır.
2. Kıl foliküllerinde tıkanma: Hormonal faktörler ile kıl folikül yapısı bozularak tıkanıklıklar oluşmakta, buna bağlı olarak da beyaz(kapalı) ve siyah(açık) noktalar (komedonlar) oluşmaktadır.
3. Propionibacterium acnes çoğalması: Propioniumbacterium acnes adındaki bakterinin çoğalması ile deride inflamasyon dediğimiz reaksiyon oluşmakta ve buna bağlı akne lezyonları artmaktadır.
4. İnflamasyon: İnflamasyon sadece akne çıkan alanlarda değil, tüm deride oluştuğundan; akneyi tedavi ederken kremlerin sadece aknelerin üzerine değil, tüm yüze sürülmesi önerilmektedir.

Aknede tipik lezyonlar Aknenin tipik lezyonları ile aknenin tiplendirilmesi yapılır.Bu sayede hangi tedavinin kullanılacağı da belirlenir. Tipik lezyonlar şunlardır:
Beyaz ve siyah noktalar (kapalı ve açık komedonlar), Papüller ( kırmızı kabartılar), Püstüller (iltihaplı sarı kabartılar), Nodüller (ağrılı, sert büyük kabartılar)
Kistler ( içi dolu yumuşak kabartılar), Skarlar (akne izleri).

Aknenin tipleri

Komedonal akne: Açık ve kapalı komedonlar özellikle yüzde ve burun kenarlarında yoğun olarak görülür. Genellikle ergenlik çağında ve çok yağlı derisi olan kişilerde daha sık rastlanır. İnflamatuar akne: Papül, püstül ve daha az olarak komedonlar vardır. Nodülokistik akne: Komedonlar, papül ve püstüller ile nodüller vardır. Bu tip aknede iz kalma riski mevcuttur.

Aknenin Tedavisi
Yiyeceklerin ( kuruyemiş, yağlı yiyecekler, gazlı içecekler vs..) akneyi arttırdığı bilimsel olarak kanıtlanamamıştır. Ancak eğer bu gıdaları yediğinde kişide akne lezyonlarının arttığı gözlendiyse, bu gıdalardan uzak durulmalıdır. Yüz temizlenmesine özen gösterilmelidir.Evde yıkama ürünü olarak yağ bazlı ürünlerden kaçınılmalıdır.Günde ikiden fazla yüz bu ürünlerle yüz yıkanmamalıdır. Siyah noktalar kişinin kendi tarafından sıkılmamalıdır.Bilinçsizce sıkılan siyah noktalar sonradan kırmızı kabarık akneye dönüşebilir.Mutlaka eğitimli bir uzman tarafından cilt bakımı yaptırılmalıdır. Aşırı makyaj yapılması ve yoğun kapatıcılar kullanılmasından kaçınılmalıdır.Yine yağ bazlı makyaj malzemelerinden kaçınılmalıdır. Akne tedavisi uzun bir süreçtir. Tedavi ortalama üç ila altı ay sürmekle beraber; akne tamamen iyileştikten sonra bile cilt bakımı düzenli olarak yapılmalıdır.

Krem tedavisi
Tedavi amacıyla verilen kremler sadece sivilcelerin üzerine değil; tüm yüze sürülmelidir. Çoğu tedavi edici krem deride kuruluk ve tahriş yapar. Bu nedenle ilk uygulama günlerinde krem deride kısa bir süre tutulmalı ve giderek bu süre uzatılmalıdır. Tedavi amacıyla kullanılan kremlerin içerikleri şöyle sıralanabilir: Retinoik asit içeren kremler: Özellikle siyah ve beyaz nokta tedavisinde etkilidir. Benzoil peroksit içeren kremler: Siyah ve beyaz noktalarla beraber, kırmızı kabarık lezyonlarda da etkilidir. Antibiyotik içeren kremler: Özellikle sarı iltihaplı kabarıklıklarda etkilidir. Azelaik asit içeren kremler: Siyah, beyaz nokta ve kızarık kabarıklıklarda etkilidir. Karma tedavi: Birkaç krem ile bir arada tedavi yapılabilir.

Antibiyotik tedavisi
Siyah ve beyaz nokta tedavisinde etkili değildir.Hafif kabarık lezyonlarda kullanılması gerekmez.Yoğun kızarık kabarıklıklar ve sarı iltihaplı kabarık akne tedavisinde birinci seçenek olarak tercih edilir. Kullanılan bazı antibiyotikler şunlardır:
Tetrasiklin, Doksisiklin, Eritromisin, Klindamisin, Kotrimoksazol

.
Hormonal tedavi
Özellikle polikistik over sendromu denilen hormonal bozukluk tespit edilmiş kişilerin akne tedavisinde kullanılır.

Oral isotretinoin tedavisi
Çok ileri aknede ya da diğer tüm tedavilere yanıt vermeyen akne tedavisinde kullanılır.Bazı yan etkileri vardır.Gebelikte kesinlikle kullanılmaz. Deride, göz ve kulakta aşırı kuruluğa neden olur. Eklem ve kas ağrıları yapabilir.Karaciğer enzimlerinde yükselmeye neden olabilir ve psikolojik problemlere neden olabilir.Bu nedenle bu tedavi doktor kontrolü dışında kesinlikle kullanılmamalıdır.

Diğer tedavi seçenekleri
Akne lezyonlarının ilaçla tedavisine destek olma amacıyla ya da ilaç tedavisinden sonra idame tedavisi olarak kullanılan ve ancak klinik şartlarında uygulanan tedavi yöntemleri de mevcuttur.Bu tedavi yöntemleri ile aknenin iyileşme süreci hızlandırılarak hastanın konforu arttırılabilir.

Komedon ekstraksiyonu
Siyah ve beyaz nokta ağırlıklı aknesi olanlarda bu noktaların profesyonel olarak temizlenmesidir.Kişilerin kendisi bu noktaları sıktığında akne artabilmekte ya da iz kalabilmektedir.Bu nedenle bu işlemin mutlaka klinik şartlarında, eğitimli kişiler tarafından yapılması gerekmektedir.

Lezyon içi steroid enjeksiyonu
Özellikle nodul ve kist ağırlıklı aknesi olan kişilerde, bu lezyonların içine steroid enjeksiyonu yapılarak kısa süreli iyileşme sağlanabilir.Bu tedavi kesinlikle tek başına yapılmayıp mutlaka diğer tedavilerle kombine edilmelidir.

Kimyasal Peeling tedavisi
Akne lezyonlarının tipine göre seçilecek meyve asitleri ile akne başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
Siyah ve beyaz nokta ağırlıklı aknede salisilik asit içeren peeling ürünleri tercih edilirken; kırmızı ve sarı kabarıklıklarda glikolik asit ile beraber, pürivik asit ve laktik asit içeren ürünler kullanılabilir. Kimyasal peeling tedavisi yoğun programda haftada bir; standart programda ise iki haftada bir olmak üzere en az 4 seans uygulama şeklinde yapılır.

Lazer Leke  tedavisi
Aktif akne lezyonu olan kişilerde lazer kombinasyon tedavisi olarak tercih edilebilir.
Bu amaçla en sık kullanılan lazer Q-Switch Nd-YAG lazerdir. Sıklıkla evde uygulanan ilaç tedavisi ile beraber uygulanmakla beraber 2 haftada 1, 4 ila 8 seans önerilir.